چگونه بفهمیم مادربرد چه cpu ساپورت می‌کند؟

همانطور که می‎دانید مادربرد به عنوان برد اصلی وظیفه دارد عملکرد تمامی ‌قطعات سیستم را هماهنگ سازی کند. یکی از مهم ترین قطعات سیستم که مادربرد وظیفه دارد عملکرد آن را به بهترین نحو مدیریت کند، سی پی یو CPU می‌باشد که سازگاری آن با مادربرد از نکات بسیار مهم هنگام خرید قطعات است. در این مقاله قصد داریم به سوال اصلی کاربران در رابطه با این موضوع پاسخ دهیم که از کجا بفهمیم مادربرد چه CPU ساپورت می‌کند؟ برای اینکه بدانید CPU شما با کدام مادربرد سازگار است یا بلعکس، باید مدل سوکت مادربرد را بدانید. هر CPU نیاز به سوکت خاصی دارد که می‌توانید با مطالعه مشخصات مادربرد از نوع سوکت مادربرد مطلع شوید. در ادامه این مسئله را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.

از کجا بفهمیم مادربرد سیستم با کدام پردازنده سازگار است؟

اولین و راحت ترین روشی که کاربران به منظور یافتن نوع سوکت مادربرد استفاده می‌کنند، چک کردن سایت اصلی مادربرد است. به این منظور لازم است سایت شرکت تولید کننده مادربرد، مثلا سایت ایسوس یا گیگابایت را باز کرده، نام محصول مورد نظرتان را سرچ نموده و در قسمت Specification و بعد در بخش CPU تمامی‌ اطلاعات مربوط به سی پی یو ای که این مادربرد ساپورت می‌کند را مشاهده کنید. همچنین می‎توانید در قسمت SUPORT نام تمام پردازنده هایی که با مادربردتان سازگار هستند مشاهده کنید.

به خاطر داشته باشید آخرین پردازنده های دسکتاپ نسل سیزدهم و چهاردهم اینتل به سوکت 1700 LGA نیاز دارند در حالی که پردازنده های دسکتاپ سری AMD Ryzen 1000، 2000، 3000، 4000 و 5000 به سوکت AM4 نیازمندند. وقتی مشخصات مادربرد را به صورت آنلاین بررسی می‌کنید، تمام مدل های CPU پشتیبانی شده را به طور لیست در این قسمت مشاهده خواهید کرد. این اطلاعات سوکت شما را قادر می‌سازد مدل های CPU هایی را که مادربرد پشتیبانی می‌کند استنباط کنید. همچنین می‌توانید با کارشناسان فنی ما، از طریق سایت یعنی مهرگان آی تی ارتباط برقرار کنید و با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید تا در خرید مادربرد و سی پی یو راهنماییتان کنند.

منظور از سوکت پردازنده روی مادربرد چیست؟

باز هم همانطور که قبلا ذکر شد، برای اینکه بفهمید آیا CPU شما با مادربرد شما سازگار است یا خیر، ویژگی اصلی که باید به آن نگاه کرد جزئیات سوکت است. سوکت CPU همانطور که از نام آن پیداست، پایه فیزیکی است که پردازنده روی آن قرار می‌گیرد. به طور کلی کار این بخش این است که ابعاد مکانیکی و فیزیکی مناسب و چیدمان پین را برای راحت تر شدن اتصال CPU با مادربرد فراهم می‌کند. به عبارت ساده، مکانی است که CPU روی مادربرد قرار می‌گیرد. اگر CPU دارید که با مادربردتان سازگار نیست، عملاً حتی در سوکت cpu جا نمی‌شود. پردازنده یا همان سی پی یوCPU یکی از قطعات اصلی کامپیوتر است که نظیر سایر اجزای آن، روی مادربرد یا همان برد اصلی نصب می‌شود.

منظور از چیپست مادربرد چیست؟

سوکت مادربرد نیز ارتباط زیادی با چیپست آن دارد. چیپست اساساً فاکتورهای زیادی از مادربرد از جمله سوکت آن را تعیین می‌کند. در اصل، باید هنگام خرید مادربرد و سی پی یو به نوع سوکت، نوع عملکرد آن ها و همچنین پایه لمسی در چیپست های مادربرد و اینکه چگونه بر انتخاب CPU شما تأثیر می‌گذارد، توجه کافی داشت. اما منظور از چیپست مادربرد چیست؟

چیپست مادربرد در اصل کانون ارتباطات و مرکز کنترل اطلاعات در مادربرد می‌باشد. وظیفه چیپست در مادربرد هماهنگ سازی و بررسی عملکرد قطعات نصب شده یا همان سخت افزارهای متصل شده به مادربرد است. می‌توان گفت چیپست به نوعی ارتباط دیگر سخت افزارها با یکدیگر را مشخص می‌کند. قطعات مختلفی بر روی مادربرد قرار دارند، که باید باهم هماهنگ بوده و عملکرد صحیحی داشته باشند. چیپست مادربرد کار مدیریت این سخت افزار ها را انجام می‌دهد.

توجه به چیپست مادربرد برای تایید سازگاری

در حالی که سوکت نگرانی اصلی هنگام بررسی سازگاری بین CPU و مادربرد است، چیپست مادربرد نیز اهمیت دارد. این به این دلیل است که اغلب اوقات، سوکت در نسل های مختلف چیپست یکسان باقی می‌ماند. این می‌تواند برخی از مشکلات سازگاری را ایجاد کند که بیشتر از طریق به روز رسانی بایوس قابل حل است.

برای مثال، چیپست مادربردهای قدیمی‌تر AMD B350، AMD B450 و جدیدتر AMD B550 از سوکت AM4 استفاده می‌کنند. قدیمی‌ترین این سری یعنی AMD B350 در سال 2017 برای اولین پردازنده های سری Ryzen 1000 AMD منتشر شد. AMD B550 در ژوئن 2020 درست قبل از عرضه پردازنده های AMD Ryzen 5000 عرضه شد. بنابراین، مادربردهای B550 به راحتی می‌توانند جدیدترین پردازنده‌های AMD Ryzen سری 5000 را بدون به‌روزرسانی بایوس اجرا کنند.

مادربرد B350 قدیمی ‌تر، علی‌رغم داشتن سوکت پشتیبانی‌شده، به‌طور پیش‌فرض قادر به اجرای پردازنده‌های سری 5000 نیست. در عوض، به یک به روز رسانی بایوس نیاز دارد. بنابراین، اطمینان حاصل کنید که چیپست مادربردی تهیه می‌کنید که به خوبی با تاریخ انتشار CPU مطابقت دارد. به عنوان مثال، اگر قصد دارید یک پردازنده AMD سری 5000 تهیه کنید، به شما توصیه نمی‌کنیم که به سراغ مادربردهای قدیمی‌تر AMD B350 بروید.

چگونه پردازنده مناسب سیستم خود را انتخاب کنیم؟

در درجه اول باید دانست که هر پردازنده بر اساس استاندارد چیپست خاصی طراحی و ساخته می‌شود، سپس باید توجه داشت چیپست مادربرد که وظیفه کنترل ارتباط اجزای مختلف کامپیوتر را بر عهده دارد باید فناوری چیپست پردازنده سازگار باشد، یا به عبارت دیگر چیپست‌های هر دو قطعه باید از فناوری مشابه باشند. همچنین استانداردهای مختلف سوکت برای پردازنده‌های نسل‌های مختلف وجود دارد که باید توسط مادربرد پشتیبانی شود. در مرحله بعد، اتصال هر یک از سخت‌افزارها روی مادربرد از طریق سوکت‌ها، پورت‌ها و یا اسلات‌های مختلف انجام می‌شود بنابراین باید نوع سوکت سی پی یو که روی مادربرد قرار دارد با پردازنده CPU سازگار باشد. منظور از این سازگاری تعداد پین‌ها و نوع قرارگیری پردازنده روی سوکت های مادربرد است.

انواع سوکت پردازنده‌های اینتل

به عنوان مثال، همانطور که پیش تر اشاره شد پردازنده‌های نسل چهاردهم از استاندارد LGA 1700 برای طراحی سوکت استفاده می‌کنند، بنابراین مادربردی را باید انتخاب کنید که از این استاندارد سوکت پردازنده پشتیبانی کند. در جدولی که ادامه مطلب مشاهده می‌کنید تمامی سوکت مادربرد هایی که با پردازنده های اینتل سازگارند، نام برده شده است.

انواع سوکت پردازنده‌های AMD

همچنین برخی سوکت مادربرد ها برای پردازنده های AMD طراحی شده اند که تنها با پردازنده های این برند سازگارند. در جدول زیر تمام سوکت مادربرد هایی که با پردازنده های AMD سازگار هستند را ذکر کرده ایم:

آیا سازگاری مادربرد با سی پی یو ضروری است؟

حتما تا این قسمت از مقاله متوجه شده‌اید که هماهنگ بودن و سازگار بودن قطعات کامپیوتر تا چه اندازه مهم و ضروری خواهد بود، به خصوص سازگاری مادربرد و سی پی و یو که در کنار هم مهم ترین قطعات سیستمتان هستند. در پاسخ به این سوال باید گفت بله! سازگاری مادربرد و سی پی یو کاملا ضروری است و برای حفاظت از دیگر قطعات و خود مادربرد و پردازنده بهتر است به نکاتی که سازگاری قطعات را تایید می‌کند توجه کافی داشته باشید.

آیا هر پردازنده ای را می‌توان روی هر مادربردی نصب کرد؟

با توجه به پاراگراف قبلی توضیح دادیم که چنین چیزی ممکن نیست. حالا بیایید دلیل اصلی آن را باهم بررسی کنیم. هر مادربرد از سری های مختلف و با نام ها و مدل های متفاوت، کاربری های خاصی دارند. مثلا مادربرد سری Z و سری H تفاوت های زیادی باهم دارند. برخی مادربرد ها گیمینگ، برخی اقتصادی و برخی میان رده‌اند. بنابر این شما نمی‌توانید یک مادربرد گیمینگ رده بالا مانند مادربرد ایسوس PRIME Z790-P D5 را با پردازنده اقتصادی یا حتی میان رده جفت کنید. دلایل تخصصی و فنی بیشتری در این باره وجود دارد که قبل تر اشاره کردیم، مثلا تفاوت نوع سوکت ها و… بنابر این در پاسخ به این سوال می‌توان گفت هر پردازنده ای را نمی‌توان روی هر مادربردی نصب کرد. همچنین مادربردهایی که از چیپست اینتل استفاده می‌کنند تنها با پردازنده‌های اینتل سازگاری دارند و همین مسئله در مورد مادربردهای AMD نیز صدق می‌کند.

آیا سیستم با یک پردازنده ناسازگار بوت می‌شود؟

جواب این سوال نیز مانند دو پاسخ قبلی خیر است. طبیعتا سیستم شما با داشتن یک مادربرد سری B مثل مادربرد ایسوس Prime B660M-A D4 و سی پی یو I3 نسل 10 بوت نخواهد شد. نه تنها نمی‌توانید سیستم خود را بوت کنید، بلکه نصب یک سی پی یو غیر سازگار در اکثر موارد غیر ممکن است، همچنین امکان دارد در این صورت قطعات شما با آسیب جدی مواجه شوند. حتما پیش از خرید قطعات و اسمبل آن با کارشناسان خبره در این زمینه مشورت کنید.

استفاده از نرم افزار CPU-Z

این نرم افزار به طور دقیق به شما سی پی یو مناسب سیستم معرفی نخواهد کرد، اما به شما کمک می‌کند نوع سوکت مادربرد خود را شناسایی کنید و با استفاده از اطلاعات گفته شده در این مقاله بتوانید سی پی یو مورد نیاز خود را پیدا کنید.

روش نصب سی پی یو بر روی مادربرد

انواع سوکت ها و روش های نصب آن ها را در ادامه ذکر کرده‌ایم تا پس از انتخاب پردازنده متناسب با مادربرد خود، بدانید روش نصب آن ها در سیستم چگونه است. به طور کلی چهار نوع روش نصب برای CPU ها وجود دارد :

سوکت نوع LGA

Land Grid Array نوع نصبی است که توسط اینتل استفاده می‌شود. در مورد LGA، سوکت مادربرد دارای پین های قابل مشاهده است. در حالی که CPU دارای تماس های مسطح است.

به عنوان مثال می‌توان به Intel LGA 1151 مورد استفاده توسط پردازنده های نسل هفتم، هشتم و نهم و Intel LGA 1200 مورد استفاده توسط پردازنده های نسل دهم و یازدهم و LGA 1700 برای پردازنده های نسل 13 و 14 اشاره کرد.

 سوکت نوع PGA

Pin Grid Array نوع نصبی است که توسط AMD استفاده می‌شود . این نوع نصب سطحی دارای پین های قابل مشاهده بر روی CPU است. در مورد PGA، سوکت مادربرد دارای شکاف های پین است که پین ​​های CPU به داخل آن می‌لغزند.

سوکت نوع AMD AM4

 مورد استفاده در سری های 1000، 2000، 3000، 4000 و 5000 همگی از سوکت AM4 استفاده می‌کنند.

 سوکت نوع BGA

Ball Grid Array تکنیک نصب سطحی است که در CPU های لپ تاپ یافت می‌شود. CPU های BGA به سوکت مادربرد لحیم می‌شوند و بنابراین قابل تعویض نیستند.

آیا آداپتور سوکت CPU وجود دارد؟

داشتن یک آداپتور سوکت CPU که به شما امکان دهد CPU LGA1151 را در سوکت LGA1200 قرار دهید، عالی خواهد بود. با این حال، چنین آداپتورهای سوکتی به دلیل مشکلات مختلف سازگاری امکان پذیر نیست. چند دهه پیش، سازندگان راهی برای استفاده از پردازنده‌های پنتیوم اینتل با بردهای ناسازگار با استفاده از آداپتورهای سوکت ارائه کردند. با این حال، اینها هرگز نتایج رضایت‌بخشی نداشتند و از آنجایی که تقریباً به اندازه تهیه یک مادربرد جدید گران بودند، این ایده هرگز برای استفاده انبوه محقق نشد.

جمع بندی

بنابراین ساده‌ترین پاسخ به این سؤال که « چگونه بفهمیم مادربرد چه cpu ساپورت می‎کند؟ » این است که بفهمیم از چه سوکتی پشتیبانی می‌کند و سپس مادربردی را انتخاب کنیم که سوکت پشتیبانی‌شده را داشته باشد. سوکت ها نیز در نسل های مختلف چیپست مادربرد مشترک هستند. اگر قصد دارید به دنبال پردازنده ای از آخرین نسل باشید، توصیه می‌کنیم آخرین سری چیپست مادربرد را تهیه کنید. برای مشاوره یا ثبت سفارش هردوی این محصولات، هم مادربرد و هم پردازنده می‌توانید با کارشناسان ما در مهرگان آی تی در ارتباط باشید. همچنین می‌توانید برای خرید از ما مشاوره کسب کنید. امیدواریم این مقاله به شما در پاسخ به سوالتان کمک کرده باشد.